کشف باورنکردنی ناسا از لایه محافظ مریخ
تاریخ انتشار: ۲۹ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۳۲۸۵۴۰
ایتنا - باد خورشیدی که به مریخ برخورد می‌کند، بخش زیادی از جو آن را به بیرون درز می‌دهد و خارج می‌کند. در جریان رویداد دسامبر ۲۰۲۲، چگالی باد خورشیدی ۱۰۰ برابر کاهش یافت و سبب شد که فشار وارده بر مریخ کاهش یابد و از این رو، ابعاد مگنتوسفر سیاره بیش از سه برابر شود.
ناسا در یک بررسی جدید آشکار کرد که یک رخداد خورشیدی بسیار نادر که یک حفره در فضا از خود به جا گذاشت، سبب گسترش «تقریبا باورنکردنی» جو مریخ تا هزاران کیلومتر فراتر شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بررسی‌ها نشان داد که در طول این رویداد، تعداد ذرات باردار تشکیل‌دهنده باد خورشیدی به شدت کاهش یافت. بر اساس مشاهدات ناسا که در نشست پاییزه اتحادیه ژئوفیزیک آمریکا در سانفرانسیسکو ارائه شد، بدون فشار باد خورشیدی، جو و مگنتوسفر مریخ هزاران کیلومتر منبسط شد.
جاسپر هالکاس، از نویسندگان مقاله مربوط به پژوهشی در این باره از دانشگاه آیووا، گفت «زمانی که برای نخستین بار این داده‌ها را دیدیم و مشاهده کردیم که کاهش چشمگیر باد خورشیدی چقدر است، تقریبا باورنکردنی بود. یک گروه کاری برای بررسی این رویداد تشکیل دادیم و دریافتیم که این دوره سرشار از یافته‌های باورنکردنی است.»
بررسی‌های پیشین نشان داده‌اند که مریخ، درست مانند سایر سیاره‌های منظومه شمسی، مدام در ذرات باردار جریان‌یافته از خورشید غرق است و این ذرات باردار خورشیدی بر دایره مغناطیسی سیاره سرخ که از چرخش آن ناشی می‌شود، فشار وارد می‌کنند.
باد خورشیدی که به مریخ برخورد می‌کند، بخش زیادی از جو آن را به بیرون درز می‌دهد و خارج می‌کند. در جریان رویداد دسامبر ۲۰۲۲، چگالی باد خورشیدی ۱۰۰ برابر کاهش یافت و سبب شد که فشار وارده بر مریخ کاهش یابد و از این رو، ابعاد مگنتوسفر سیاره بیش از سه برابر شود. دلیل این رخداد این بود که بادهای خورشیدی با حرکت سریع‌تر، از بادهای کندتر سبقت گرفتند، و همزمان این دو منطقه را درنوردیده و فشردند.
دانشمندان ناسا یادآور شدند که این فشردگی، یک حفره کمیاب از بادهای خورشیدی بسیار کم‌چگال را به دنباله خود به جا گذاشت. پژوهشگران می‌گویند این رویداد خورشیدی فوق‌العاده و تغییرات متعاقب مگنتوسفر مریخ، می‌تواند به شناخت بهتر چارچوب‌های فیزیکی که عامل از دست رفتن آب و اتمسفر در مریخ بوده است، کمک کند.
شانون کوری، نویسنده دیگر این مقاله از دانشگاه کالیفرنیا، برکلی، گفت: «ماموریت ماون برای مشاهده این نوع برهم‌کنش‌ها میان خورشید و جو مریخ طراحی شده بود، و این فضاپیما، طی این رویداد واقعا غیرعادی خورشیدی، داده‌هایی استثنایی ارائه کرد.»
پژوهشگران می‌گویند، چنین رویدادهای باد خورشیدی شدید ناپدیدشونده، بسیار نادرند و در زمان افزایش فعالیت خورشیدی ایجاد می‌شوند. آن‌ها می‌گویند، با توجه به اینکه خورشید در حال حاضر به سوی اوج چرخه فعالیت ۱۱ ساله خود پیش می‌رود، یافته‌های جدید می‌توانند به درک بهتر از رویدادهای شدید خورشیدی کمک کنند.
دکتر هالکاس در این باره گفت: «واقعا داریم می‌بینیم که وقتی باد خورشیدی کمابیش از بین می‌رود، مریخ چگونه واکنش نشان می‌دهد. این مطالعه‌ای استثنایی درباره این است که اگر مریخ به دور یک ستاره کمتر «بادی» می‌چرخید، چگونه به نظر می‌رسید.»
منبع: ايتنا
کلیدواژه: مریخ فضا بادهای خورشیدی باد خورشیدی ذرات باردار
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.itna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ايتنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۳۲۸۵۴۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کشاورزی در ماه و مریخ: مزرعه‌داری در ورای مدار زمین، امکان‌پذیر است
غزال زیاری: در ژانویه ۲۰۱۹ با فرود سطح‌نشین چانگ‌ای ۴ (Chang'e ۴) روی سطح ماه، محموله‌ای هیجان‌انگیز به تنها قمر کره زمین رسید که خبر از ماجراجویی جدیدی در فضا می‌داد: این محموله شامل دانه‌های چهار گونه گیاهی بود که محققان قصد داشتند تا آن‌ها را در سطح ماه رشد و پرورش دهند.
جوانه زدن یک دانه پنبه در آن زمان، توجه زیادی را به خود جلب کرد، اما نکته مهم‌تر از جوانه زدن، رشد گیاه است. اگر گیاهانی که در سطح ماه رشد می‌کنند، کمتر از سطح زمین محصول بدهند یا ضعیف‌تر و شکننده‌تر باشند، بشر با مشکل بزرگی در پیشرفت فضایی خود مواجه خواهد بود.
با گذشت بیش از چهار سال، حالا نتایج مهمی از این آزمایش منتشر شده است. از قرار معلوم به‌رغم تمام موانع پیشرو در ماه و مریخ، ممکن است پرورش مواد غذایی تنها مشکل موجود نباشد و باید این را در نظر داشت که همه این بررسی‌ها در روزهای ابتدایی‌اش است.
لازم به ذکر است که Chang'e ۴ در مأموریتش سعی نکرد تا دانه‌ها را در خاک قمری رشد دهد. آزمایش‌های مختلف حکایت از آن دارند که این کار گرچه ممکن و شدنی است ولی بسیار سخت خواهد بود. هدف از انجام این آزمایش، بررسی این موضوع بود که آیا محیط ریزگرانشی و تشعشعات زیاد در سطح ماه برای رشد گیاهان مشکل‌ساز خواهد شد یا خیر.
تأکید اصلی این آزمایش روی بررسی جاذبه و گرانش ماه قرار داشت؛ چراکه درهرصورت اگر تابش خورشید بدون فیلتر اتمسفر به گیاهان آسیب برساند، همیشه می‌توان راهکارهایی برای حل این مشکل یافت؛ ولی تغییر نیروی رو به پائین گرانش، چالش به‌مراتب بزرگ‌تری به نظر می‌رسد.
خوشبختانه گویا نیازی به مداخله این‌چنینی وجود ندارد و حتی این گرانش کم، ممکن است در جبران برخی مشکلات دیگر که فراتر از مشکلات روی کره زمین هستند، به کمک دانشمندان بیاید.
ساخت شرایط ماه روی زمیندر ژوئن سال ۲۰۲۳، نتیجه اولین مقایسه گیاهان روی سطح ماه با گیاهان روی زمین توسط تیمی از دانشگاه چونگ کینگ منتشر شد و جزئیات بیشتری دراین‌باره در دسترس قرار گرفت. در شرایطی که Chang'e ۴ کار خود را در ماه انجام می‌داد، نویسندگان مقاله، دانه‌هایی را مشابه آنچه به ماه فرستاده بودند، در یک آزمایشگاه در شرایطی مشابه، در خاکی یکسان و دما، رطوبت و فشار هوایی مشابه با ماه کاشتند.
دریکی از این مقالات در این رابطه می‌خوانیم: «ما کشف کردیم که گرانش یک‌ششم g در ماه، باعث افزایش سرعت جوانه‌زنی بذرها می‌شود.» (جاذبه در سطح ماه، ۶ برابر ضعیف‌تر از شتاب جاذبه در سطح زمین است).
برخلاف گزارش‌های منتشره در آن زمان، تنها یکی از دانه‌های پنبه روی سطح ماه جوانه زد و در دانه‌های دیگر خبری از جوانه نبود؛ ولی در آزمایشگاه روی سطح زمین، گیاهان کلزا و دانه‌های پنبه هم جوانه زدند.
بزرگترین تهدید برای نهال‌های جوانه‌زده در سطح ماه، شب‌های طولانی ماه بود که حدود ۹ روز زمینی بعد از فرود Chang'e ۴ آغاز شد. دمای ماه به ۵۲- سانتی‌گراد کاهش یافت و از همین رو دمای محیط آزمایشگاهی روی زمین هم کاهش یافت تا با شرایط طبیعی ماه مطابقت داشته باشد و حدود ۱۸ روز زمینی، خبری از گرما نبود.
در کمال تعجب، نهال جوانه‌زده روی سطح ماه، همچنان سبز و صاف بود تا اینکه نور و گرما دوباره به سطح ماه بازگشت؛ اما در همین زمان، نهال‌های داخل آزمایشگاه سطح زمین، مرده بودند و به رنگ زرد و سیاه در آمده بودند؛ اما نهال رشد کرده در سطح ماه، از دومین روز قمری هم جان سالم به در برد، هرچند که روند رشدش متوقف شد و محققان دلیل این اتفاق را کمبود اکسیژن در محفظه‌اش می‌دانند.
محققان به این شک کردند که گرانش پایین ماه باعث ایجاد مقاومت در برخی از گیاهان قطبی در برابر یخ‌زدگی شده؛ اما متأسفانه نهال پنبه در شب دوم قمری مرد و در طول پنج روز قمری هیچ‌کدام از بذرهای دیگر جوانه نزدند.
نویسندگان دلیل جوانه نزدن سه گونه گیاهی دیگر را به خاطر قرار گرفتن آن‌ها در دمایی بالاتر از دمای مناسب این گیاهان در پنج روز اول می‌دانند.
در کنار موانع موجود باید این را در نظر داشت که کشاورزی در ماه مزایای متعددی دارد و مشابه با کشاورزی زیر آب، عاری از آفات و علف‌های هرز خواهد بود و درنتیجه نیازی به مواد شیمیایی برای کنترل این آفات وجود نخواهد داشت.
آزمایش‌های انجام‌شده در ایستگاه فضایی بین‌المللی حکایت از آن دارد که گیاهان برای رشد و حتی میوه دادن به جاذبه نیاز چندانی ندارند. بااین‌حال، این گیاهان از هر لحاظ دیگری در شرایط بهینه هستند. این واقعیت که پنبه در جاذبه کم ماه، توانایی غلبه بر سرما را دارد، کشفی است که قطعاً بسیار ارزشمند خواهد بود.
توانایی کشت‌وکار در پایگاه‌های مریخ، حتی مهم‌تر از کشت‌وکار در ماه خواهد بود. چراکه حمل‌ونقل مواد غذییا از سطح کره زمین به ماه گرچه هزینه زیادی خواهد داشت ولی شدنی است؛ اما حمل غذا به مریخ به‌مراتب سخت‌تر و چالش‌برانگیزتر خواهد بود. با در نظر داشتن اینکه گرانش مریخ تقریباً دو برابر گرانش ماه است، می‌توان امید داشت که کاشت گیاهان در مریخ هم شرایط مشابهی داشته باشد.
منبع: iflscience
۵۴۵۴
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1901339
استرداد ۸۵ میلیون ریال به حساب زائران حج تمتع ۱۴۰۲